Doç. Özkaynak’tan malzeme uyarısı: Gevrek demir ve kalitesiz beton yapıya yapılan en büyük ihanettir
İnşaat Yüksek Mühendisi Doç. Hasan Özkaynak, Kahramanmaraş’ta Pazartesi günü meydana gelen ve 12 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği depremi değerlendirerek binaların malzeme kalitesine dikkat çekti. Doç. Özkaynak, “Deprem sırasında oluşacak hasarı en aza indirecek en önemli unsurlardan biri binanın sağlam bir zemin üzerine inşa edilmesidir. Binalarda kullanılan beton ve demirin de kırılgan olmaması gerekir. Yapıyı oluşturan malzemelerin kırılgan olmaması gerekir.” mutlaka sakız gibi deforme olabilir.Kırılgan ve hurda malzemelerden elde edilen demir yapıya en büyük ihanettir.” söz konusu.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki deprem 10 ilde büyük yıkıma neden oldu. Can kayıplarının her geçen gün arttığı deprem sonrası yapıların güvenliği de tartışma konusu oldu. Türkiye’nin deprem kuşağında olduğunu belirten İnşaat Yüksek Mühendisi Doç. Hasan Özkaynak, “Acımız çok büyük, üzgünüz. Türkiye hiç bu kadar büyük iki depremi aynı gün içinde görmedi. Bu kadar binanın yıkılmasının tek bir sebebi yok. çünkü bina inşaatı, zeminden başlayarak birçok aşamadan oluşan kapsamlı bir süreçtir.” Yapının yerinde tasarlandığı gibi iyi tasarlanması ve iyi imal edilmesi önemlidir. Yapıyı iyi tasarlayabilirsiniz ama kötü malzeme kullanırsanız depremde ciddi hasarlar oluşabilir” dedi.
ZEMİNİN NASIL YAPILDIĞI ÇOK ÖNEMLİ: Doç. Dr. Özkaynak, kent merkezlerinin fay hatlarından uzak bölgelere yayılmasını önerdi. Doç. uygun taşıyıcı sistem seçimi Bu tasarımı yaparken mühendisin karar vermesi gereken çok kritik noktalar vardır.Bunlar sarsıntı yönetmeliğinde belirtilmiştir.Bu yönetmeliği özümsemiş teknik elemanlar yapı sistemini tasarlamalıdır.
YÜKSEK BİNALARDA BETON KALİTESİ DE YÜKSEK OLMALI Sıvılaşma riski olan bölgelerde yapı yapmanın mümkün olmadığını belirten Doç. Özkaynak, “Kayaya ulaşmadan ve kazık sistemi oluşturmadan çamurlu yerlere yapı yapılması inandırıcı değil. Binalarda kullanılan beton ve demir kırılgan olmamalı yani sakız gibi deforme olabilen malzemeler kullanılmalıdır” diyen Dr. Daha önce ‘demiri alıp tezgaha koyunca cam gibi kırılır’ diye söylentiler vardı, tabi bu bir felaket.’Kırılgan ve hurda malzemelerden elde edilen bu ütüleri kullanmak, insana en büyük ihanettir. yapı. Böyle bir malzeme kullanılamaz ve kullanılmamalıdır. Açıkçası bugün çeliğin bu şekilde üretildiğine inanmıyorum. Yeterli basınç dayanımına sahip betonlar tercih edilmelidir. Yapının yüksekliği arttıkça betonun kalitesi de artıyor.” Çünkü yük seviyesi arttığı için taşıyıcı elemanlar o yükü karşılamak zorunda kalıyor” dedi.
DENETLEME MEKANİZMALARI SIKI ÇALIŞMASI GEREKİYOR Sırf yapıların güçlendirilmesi için belki de il bazında bir belge üretilmesi gerektiğini belirten Doç. Özkaynak, “Ona göre mevcut yapılar iyileştirilmeli. Kontrol sistemlerinin sıkı bir şekilde çalışması gerekiyor. Belediyelerde bu alanda çalışan uzmanlar, yapı denetim firmaları tasarım ve uygulama aşamasında yakından denetlemeli ve bir yapı ortaya çıkmalıdır. Yeni ortaya çıkan bina denetçileri daha yaygın hale gelmeli.” konuştu.
